Финн-уғыр халыҡтары фольклор коллективтарының «Ший мундыра» («Көмөш йомғаҡ») ижади фестиваль-конкурсына әҙерлек сиктәрендә Өфөлә фәнни семинар үтте

22 мартта «Башҡортостан Республикаһы финн-уғыр халыҡтарының кейем комплекстарын тергеҙеү - мәҙәни кодты үҫтереүҙең мөһим факторы» тигән семинар үҙ эшен тамамланы. Сара финн-уғыр халыҡтары фольклор коллективтарының «Ший мундыра» («Көмөш йомғаҡ») ижади фестиваль-конкурсына әҙерлек сиктәрендә Өфө технология һәм дизайн колледжы бинаһында үтте.

 

Икенсе көндә ҡатнашыусылар «Традицион кейем – халыҡ мәҙәниәтенең сағылышы» ижади лабораторияһының милли бүлексәләрендә эшләне.

 

Мари бүлексәһе ике өлөштән торҙо. Беренсеһендә Мишкә районынан традицион мари кейеме һәм биҙәүестәр оҫтаһы Надежда Михайлова етәкселегендә, кейәүгә сыҡҡан мари ҡатынының (экэй) баш кейемен етештереү серҙәрен үҙләштерҙе. Ул үҙенең өләсәһенән мираҫ итеп алған белеме һәм оҫталығы менән бүлеште, ҡатнашыусыларҙы мари ҡатын-ҡыҙының кейеменең байлығын һәм халыҡ йолаларының матурлығын сағылдырған  элементтарын эшләргә өйрәтте.

 

Бүлексәнең икенсе өлөшөндә традицион кейем оҫтаһы Ирина Калитова мари ҡатын-ҡыҙҙар күлдәген (тувыр) ҡулдан тегеү буйынса лекция һәм оҫталыҡ дәресе үткәрҙе. Ул көнсығыш мариҙарына хас булған ысул менән күлдәкте тегергә өйрәтте.

 

Удмурт бүлексәһендә традицион удмурт ир-егет күлдәген (пиосмурт дэрем) тегеү буйынса оҫталыҡ дәресе үтте. Күлдәкте тегеүгә өйрәтеү өсөн Удмурт Республикаһының Алнаши ауылынан оҫта Галина Пчеловодова саҡырылды. Ҡатнашыусылар удмурт ир-егет күлдәген тегеү серҙәрен үҙләштерҙе.

 

Лабораторияның өсөнсө секцияһы мордва халҡы вәкилдәрен берләштерҙе һәм ике бүлектән торҙо. Саранск ҡалаһының 4-се балалар художество мәктәбенең биҙәү-ҡулланма сәнғәте уҡытыусыһы, мордва сигеү оҫтаһы, Рәсәй Рәссамдар союзы ағзаһы Ирина Чумакова-Семенова мордваның ике төп этник төркөмө – эрзя һәм мокшаның милли кейемдәрен биҙәү үҙенсәлектәренә арналған лекция менән сығыш яһаны. Традицион мордва сигеү элементтарына, шулай уҡ уны хәҙерге заманда яраҡлаштырыуға һәм һаҡлауға айырыуса иғтибар бүленде.

 

Башҡортостандың Стәрлетамаҡ районы Садовка ауылынан «Вастома» халыҡ мордва фольклор-этнография ансамбле етәксеһе Николай Артамонов традицион мордва туҡылған билбауҙар эшләү буйынса оҫталыҡ дәресе үткәрҙе. Ҡатнашыусылар станокты көйләү, туҡыу процесын үҙләштерҙеләр һәм материал менән үҙ ҡулдары менән эшләп ҡаранылар.

 

Шуны билдәләп үтергә кәрәк, семинар һәм ижади лаборатория эшендә колледждың төрлө бүлектәре студенттары ҡатнашты. Кейем дизайны һәм етештереү өлкәһендә киләсәк белгестәр традицион мәҙәниәткә һәм уның хәҙерге тенденцияларға йоғонтоһона ҙур ҡыҙыҡһыныу күрһәттеләр.

 

Оҫталарға һәм лекторҙарға Башҡортостан Республикаһының Халыҡ ижады үҙәге һәм Мишкә районы хакимиәте тарафынан рәхмәт хаттары тапшырылды.

 

Сара Башҡортостан Республикаһында компактлы йәшәгән фин-уғыр халыҡтарының традицион кейемдәрен (костюм комплекстарын) һәм биҙәүестәрен тергеҙеү, һаҡлау һәм популярлаштырыу өсөн шарттар булдырыуға, хәҙерге этапта төрлө халыҡтар араһында мәҙәни-ара диалогты үҫтереүгә, шулай уҡ фольклор коллективтарын фольклор фестивалдәрендә һәм конкурстарында ҡатнашыуға әҙерләүгә йүнәлтелде.

 

Ойоштороусылар: Башҡортостан Республикаһының Халыҡ ижады үҙәге, Башҡортостан Республикаһының Мишкә районы муниципаль берәмек хакимиәте, Башҡортостан Республикаһының Өфө дәүләт технология һәм дизайн колледжы ярҙамында.

Финн-уғыр халыҡтары фольклор коллективтарының «Ший мундыра» («Көмөш йомғаҡ») ижади фестиваль-конкурсына әҙерлек сиктәрендә Өфөлә фәнни семинар үтте